fakty o Koperniku

- w 1516 r. Mikołaj Kopernik przybył do olsztyńskiego zamku obejmując na trzyletnią kadencję stanowisko kanonika-administratora dóbr kapituły warmińskiej (następnie przedłużona na lata 1520-1521)
- w 1517 r. na ścianie zamkowego krużganku wyrysował swoją słynną tablicę astronomiczną do wskazywania równonocny wiosennej i jesiennej i przy jej pomocy obserwował Słońce, a około 1520 r. zaczął spisywać dzieło życia – „O obrotach sfer niebieskich”, w którym zawarł heliocentryczną teorię wszechświata
- w 1519 r. spisał opracowany dwa lata wcześniej „Traktat o monetach” zawierający słynne „prawo Kopernika” mówiące, że zły pieniądz wypiera lepszy
- osadzał chłopów na opuszczonych ziemiach – w latach 1516-1519 i 1521 odbył wiele podróży po Warmii zasiedlając ponad 40 wsi
- w styczniu 1521 r. odparł krzyżacki atak na mury Olsztyna

atrakcje dotyczące Mikołaja Kopernika

kapituły warmińskie

Miejsce zamieszkania Kopernika w Olsztynie, obecnie siedziba Muzeum Warmii i Mazur. Placówka ma m.in. stałą wystawę biograficzną poświęconą astronomowi, prezentowaną w jego dawnej komnacie. Najcenniejszym eksponatem z grupy „copernicana” jest jednak bez wątpienia jego słynna tablica astronomiczna.

Tablica astronomiczna Kopernik

Wyrysowana przez astronoma na ścianie zamkowego krużganku, służyła do obserwowania Słońca oraz wyznaczania równonocny wiosennej i jesiennej. To autentyczny unikat na skalę światową – jedyny istniejący do dziś przyrząd własnoręcznie wykonany przez wielkiego uczonego.

Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne

Olsztyńskie Planetarium (Al. Piłsudskiego 38) to swoisty „pomnik” – obiekt wybudowano w hołdzie Kopernikowi i uroczyście otwarto 19 lutego 1973 r., w 500. rocznicę jego urodzin. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów Olsztyna i druga co do wielkości tego typu instytucja w Polsce. W planetarium można m.in. oglądać zrekonstruowane instrumenty pomiarowe Kopernika (oryginalne się nie zachowały). W 2010 r. placówka pozyskała znaczące środki z Unii Europejskiej, za które zakupiła nowoczesny cyfrowy sprzęt do projekcji full dome (na kopule), które są dziś jej największą atrakcją.

„Ławeczka Kopernika”

Popularną wśród olsztynian i turystów „Ławeczkę Kopernika” przy ul. Zamkowej odsłonięto w 2003 r. z okazji jubileuszu 650-lecia miasta. Rzeźba, przy której można usiąść, przedstawia postać astronoma spoglądającego w górę i zwróconego w stronę zamku.

Pomnik

W zamkowym parku stoi ponadstuletni pomnik Kopernika (uroczystość odsłonięcia odbyła się w listopadzie 1916 r.). Był to pierwszy pomnik w powojennym Olsztynie. Umieszczony na monumencie napis głosi: „Obrońcy grodu olsztyńskiego przed najeźdźcą krzyżackim. Wielkiemu Polakowi Mikołajowi Kopernikowi – wdzięczni rodacy”.